Piratenpartij Delft

voor een vrije informatiesamenleving

Opensource

‘Delftse principes voor digitale soevereiniteit’: Aangenomen!

door Reageer

In de Delftse raadsvergadering van donderdag 18 november heeft de raad het initiatiefvoorstel ‘Delftse principes voor digitale soevereiniteit’ unaniem aangenomen. 

Op dit moment gaat er op het gebied van software bij overheden nog veel mis. Overheden kopen licenties van diensten en software in op de markt zonder dat ze de toegang krijgen tot de achterliggende code, en zo zorgen bedrijven dat gemeentes afhankelijk van hen worden.

Marcel Harinck (STIP): “Door in te zetten op open standaarden en opensourcesoftware houdt de gemeente zeggenschap over haar digitale infrastructuur en de gegevens van de Delftenaar”.

De vijf Delftse principes voor digitale soevereiniteit.

Het initiatiefvoorstel is ingediend door de fracties van STIP, Onafhankelijk Delft, D66 en GroenLinks. Het voorstel werd grotendeels opgesteld door de Werkgroep ICT van STIP waarin de Piratenpartij Delft actief meewerkt. De Piratenpartij Delft en STIP werken al sinds 2017 samen en het nu aangenomen initiatiefvoorstel is tot nu toe het belangrijkste resultaat van deze unieke samenwerking.

Geert-Jan Meewisse (Piratenpartij Delft): “Publiek geld hoort uitgegeven te worden aan software die het publieke domein ten goede komt. Doordat de code transparant is en vele ogen de code bekijken worden fouten sneller gevonden en verbeterd. Dat geeft  software van hoge kwaliteit.”

STIP, D66 en de Piratenpartij hopen dan ook dat meer gemeenten het voorbeeld van Delft zullen volgen. Melanie Oderwald (D66) “Door gezamenlijk deze stap te zetten kunnen overheden elkaars software hergebruiken en worden er op de langere termijn kosten bespaard.”

Op naar een digitaal soevereine gemeente!

Update: D66 heeft op 12 januari door middel van schriftelijke vragen het Amsterdamse college verzocht om de Delftse principes over te nemen.

Initiatiefvoorstel voor digitale soevereiniteit positief ontvangen

door Reageer

Het zomerreces is voorbij en de Delftse gemeenteraad komt inmiddels ook weer fysiek bijeen. Een mooi moment voor een update. Dit jaar stond voor de Piratenpartij Delft grotendeels in het teken van het opstellen van een initiatiefvoorstel. Een voorstel over een onderwerp waar de Piratenpartij sinds haar oprichting een duidelijk standpunt over heeft.

Al in 2010, het oprichtingsjaar van de Piratenpartij Nederland, stonden er diverse paragrafen over vrije opensourcesoftware, open formaten en open standaarden in het landelijke verkiezingsprogramma. De Piratenpartij Delft pleit sinds haar oprichting voor vrije opensourcesoftware bij de gemeente. Begin 2016 stelde de Piratenpartij Delft schriftelijke vragen aan de gemeente over de omgang met vrije opensourcesoftware. Daaropvolgend werd er met hulp van deskundige Arjen Kamphuis een FOSS workshop voor beleidsambtenaren en enkele raadsleden gegeven. In de gemeenteraad was STIP een partij die positief ten opzichte van vrije opensourcesoftware stond. Sinds de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 werken wij intensief samen met STIP, dat maar liefst zes zetels behaalde. Vrije opensourcesoftware en een transparante overheid waren in 2018 verkiezingsprogrammapunten.

Het initiatiefvoorstel ‘Delftse principes voor digitale soevereiniteit’ beoogt de digitale dienstverlening van de gemeente te verbeteren. Door vijf Delftse principes:

  • Vrijheid door opensourcesoftware en contractafspraken;
  • Gebruik van open standaarden;
  • Inzetten op hergebruik;
  • Open tenzij;
  • Duurzame samenwerking,

te hanteren vergroot de gemeente de digitale soevereiniteit en zet het een vliegwiel van positieve ontwikkelingen op gang.

Wij zijn verheugd dat naast STIP ook D66, Groenlinks en Onafhankelijk Delft het initiatiefvoorstel mede wilden indienen. Het college van burgemeester en wethouders van Delft heeft inmiddels ook positief gereageerd op het doel om ‘de digitale soevereiniteit van de gemeente Delft te bevorderen en de vernieuwing en doorontwikkeling van de gemeentelijke IT te stimuleren’, met daarbij aandacht voor de praktische kant van de uitvoering.

Nu op naar het definitieve besluit van de gemeenteraad!

Update: In de Uitloopvergadering commissie Economie, Financiën en Bestuur van 12-10-2021 is besloten dat het initiatiefvoorstel als hamerstuk zal worden behandeld in de volgende Raadsvergadering!

Update: In de Raadsvergadering van 18-11-2021 is het initiatiefvoorstel door een klap met de hamer van raadsvoorzitter en burgemeester Marja van Bijsterveldt aangenomen.

Delftse Gemeenteraad stopt met WhatsApp

door Reageer

Op de raadsvergadering van dinsdag 11 mei is besloten dat de gemeenteraad stopt met het gebruik van WhatsApp, zie aangenomen motie “Raad ruilt WhatsApp in voor privacy vriendelijk alternatief” (heel goed, dat zouden meer organisaties moeten doen!) Diverse media berichten over dit besluit waarbij de indruk wordt gewekt dat MS Teams een privacyvriendelijk alternatief is. Dat is het niet. En toch is dit een goede stap van de gemeenteraad, zij het een klein stapje.

Zoek je zelf een goede privacy respecterende berichten app? Kies dan voor opensource messenger apps als Signal of Element. 

Vanwege Corona zijn raadsvergaderingen online, hiervoor wordt nog MS Teams gebruikt, net als in de rest van de kantooromgeving waar Microsoft Windows en Microsoft Office draait. WhatsApp werd voornamelijk gebruikt tijdens online raadsvergaderingen om aan te geven dat iemand het woord wil. Dit gaat in het vervolg via de chat in Microsoft Teams, zolang de raadsvergaderingen nog online moeten plaats vinden. Dat Microsoft Teams nog niet over end-to-end encryptie beschikt is in dit specifieke geval niet erg; alle informatie is immers openbaar. Met de aankomende versoepelingen zal dit binnenkort weer in de raadszaal kunnen wat veel beter is dan welke online vergadertool ook. Voor online vergaderingen zijn Jitsi , Nextcloud Talk en BigBlueButton privacyvriendelijke oplossingen.
Microsoft diensten zijn niet privacyvriendelijk: 

  • Verzamelen veel te veel data onder het mom van “telemetrie”.
  • Iedere PC met Windows 10 is voorzien van een advertising-ID welke niet verwijderd kan worden.
  • Microsoft Teams heeft nog geen end-to-end encryptie.
  • Microsoft valt als Amerikaas bedrijf onder de US-Cloud act welke conflicteert met de GDPR/AVG. Ze zijn  verplicht om data aan USA inlichtingendiensten te verstrekken als die erom vragen, wat dan weer overtreding van de AVG is.
  • Is closed source proprietary software waarvan de werking niet precies gecontroleerd kan worden.
  • Surveillance is ingebouwd in Microsoft Office 365, ook al belooft Microsoft in haar verwerkersovereekomst netjes met deze data om te gaan.

Deze aangenomen motie is een goede eerste stap, maar betekent nog niet dat de hele gemeente inclusief communicatie met burgers stopt met WhatsApp (en Facebook en Instagram). Wat ons betreft is dat een goede volgende stap.
Uiteindelijk is het van belang om toe te werken naar een transparante, veiligere overheids ICT die de soevereiniteit van de gemeente waarborgt. Dit kan alleen door om te schakelen naar vrije opensource oplossingen. Dit is software die de gebruiker vier vrijheden geeft:

  1. Vrijheid om de software te gebruiken voor elk doel;
  2. Vrijheid om de software te bestuderen en te veranderen, daarom is de broncode van vrijesoftware vrij beschikbaar;
  3. Vrijheid om de software aan iemand anders te geven zodat je iemand kunt helpen;
  4. Vrijheid om de software te veranderen en deze veranderde software te distribueren, zodat iedereen hiervan profiteert.

Uiteindelijk kan de gemeente alleen met vrije software de baas blijven over de digitale infrastructuur, de soevereiniteit behouden en leveranciersafhankelijkheid beperken.

AD: Piratenpartij wil dat Delft overstapt op ‘vrije software’

door 1 Reactie

Piratenpartij Delft foto AD

De wereld raakt langzaam in de macht van de grote software-bedrijven. Die ontwikkeling moet stoppen vindt de Piratenpartij.

Hij bestaat al een jaar, maar viel nog niet erg op, de Piratenpartij Delft. Toch zijn de oprichters al een tijdje bezig met het bepleiten van een van hun speerpunten bij de gemeente Delft: het gebruik van ‘open source’- software. Dat zijn computerprogramma’s die vrij gebruikt en veranderd kunnen worden, zonder dat er een grote firma is die macht houdt over de gebruikers.

…

Lees verder op AD.nl.

Hoe eet je een olifant?

door 1 Reactie

Op weg naar democratische software.

Delft, woensdag 25 mei 2016, 10.30u. Buiten is het grijs. Binnen zit een delegatie van de Piratenpartij aan tafel met beleidsambtenaren en een paar raadsleden. We zijn blij als in het nieuwe stadskantoor van de gemeente Delft het boren even stopt. De bijeenkomst gaat over vrije opensourcesoftware. Speciale gast is Arjen Kamphuis, deskundige op het gebied van FOSS, Free and Open Source Software. Deze bijeenkomst is georganiseerd naar aanleiding van onze brief aan de gemeente over FOSS.

[Lees meer…] overHoe eet je een olifant?

De Piratenpartij Delft pleit voor vrije opensourcesoftware bij de gemeente Delft

door 3 Reacties

Vrije opensourcesoftware (Engels: Free and Open-Source Software, afgekort FOSS) is software waarvan de licentie aan gebruikers het recht geeft om de software naar eigen inzicht te gebruiken, aan te passen, te verbeteren en de broncode inclusief aanpassingen te verspreiden doordat de broncode volledig vrij beschikbaar is.16476-Ask-about-Free-Software

Vrije opensourcesoftware geeft de gebruiker vier vrijheden:

  • Vrijheid om de software te gebruiken voor elk doel;
  • Vrijheid om de software te bestuderen en te veranderen, daarom is de broncode van vrije software vrij beschikbaar;
  • Vrijheid om de software aan iemand anders te geven zodat je iemand kunt helpen;
  • Vrijheid om de software te veranderen en deze veranderde software te distribueren, zodat iedereen hiervan profiteert.

Deze vrijheden bieden elke gebruiker, of het nu een individu, een bedrijf of een (overheids)organisatie is, veel voordelen. Doordat iedereen de broncode vrij kan bestuderen, komen fouten snel aan het licht, kunnen deze hersteld worden, kunnen verbeteringen gedaan worden en kan iedereen makkelijk uitbreidingen maken. Nu is een softwareleverancier vaak amper meer te vervangen doordat anderen niet over de broncode beschikken en het pakket vele koppelingen heeft naar andere systemen. Veel softwareleveranciers voeren zelfs een bewuste strategie om overheden in een afhankelijke positie te krijgen. Zo kan het gebeuren dat een leverancier zomaar eenzijdig besluit de tarieven met 50% te verhogen.

Als overheden software (laten) ontwikkelen geven ze hier publiek geld aan uit. Het zou niet meer dan logisch zijn als deze gemaakte software dan ook weer in het publieke domein komt zodat het de gehele maatschappij ten goede kan komen. De Tweede Kamer heeft al eerder besloten dat het gebruik van FOSS moet toenemen. Ook de commissie die het parlementair onderzoek naar ICT-projecten bij de overheid deed schrijft uitvoerig over de voordelen van vrije opensourcesoftware.

Logischerwijs zou de bedrijfsvoering van alle Nederlandse gemeentes grote overeenkomsten moeten vertonen en daardoor ook de ondersteunende software zodat zij gezamenlijk op ontwikkelingskosten kunnen besparen. Ze hoeven dan dus niet meer kant-en-klare oplossingen uit de markt te betrekken, licenties te betalen en deze door de bedrijven, die deze ontwikkeld hebben, aan te laten passen aan de gemeentelijke bedrijfsvoering.

Ondanks dat in het huidige coalitie akkoord staat dat de gemeente Delft zich inzet om door middel van opensourcesoftware de kosten te verlagen, is hier in de berichtgeving naar de burgers toe nog niets over bekend gemaakt. Wat we wel zien is e-mails met bijlagen die in een gesloten Microsoft formaat worden verstuurd waardoor deze op telefoons, tablets of Linux computers niet gewoon te openen zijn. Ook zien we dat documenten in Microsoft Word formaat gepubliceerd worden. Dat geeft niet de indruk dat er echt op opensourcesoftware en openstandaarden wordt ingezet. Zeker is wel dat de gemeente Delft elke besparing goed kan gebruiken, gezien de huidige financiële situatie.

Overstappen zal niet eenvoudig zijn. Softwareleveranciers hebben jarenlang vrij spel gehad om een zo groot mogelijke afhankelijkheid te creëren waardoor veel overheden nu ‘in de tang’ zitten. Om de overstap toch voor elkaar te krijgen moeten we eerst weten hoe de situatie in Delft nu is. Hiervoor hebben samenwerking gezocht met stichting Open Source & Overheid om Delft aan de vrije opensourcesoftware en open standaarden te krijgen. De eerste stap is dat we schriftelijke vragen hebben gesteld over het beleid, de kosten, het huidige softwarelandschap en de bekendheid met vrije opensourcesoftware.

Binnen de Piratenpartij zijn veel mensen actief met kennis en ervaring met vrije opensourcesoftware. In plaats van vanaf de zijlijn roepen dat het allemaal niet goed is, hebben we de gemeente ook hulp aangeboden om de kennis over dit belangrijke onderwerp bij ambtenaren en beleidsmakers te vergroten.

Wil je meer weten, of ook meehelpen? stuur een mailtje naar delftATpiratenpartij.nl of kijk op onze contact pagina.

#update 19 januari: De ontvangstbevestiging van de gemeente is binnen, gelukkig in een open formaat, namelijk op 80-grams A4-papier :-/

#update 20 januari: De gemeente heeft de brief online gezet.

#update 5 februari: De gemeente heeft aangegeven 6 weken nodig te hebben voor beantwoording: brief behandeltijd

#update 14 maart: Vorige week heeft de gemeente gebeld om te laten weten dat er nog ruim een week nodig is voor beantwoording. We verwachten deze week antwoord.

#update 20 maart: Antwoorden zijn binnen, onze eerste indruk is dat Delft op FOSS gebied zeker niet het slechtste jongetje van de klas is.
Ook zijn we blij dat de gemeente openstaat voor een FOSS-workshop, dus we
zijn alvast begonnen met voorbereiden 🙂

#update 21 maart: Het antwoord van de gemeente staat online.

#update 25 mei: Vandaag naar het gemeente kantoor voor de FOSS workshop voor beleidsambtenaren en fracties van andere partijen!